Demans Nedir?

Demans tek bir hastalık ismi değildir. Bellek ve benzeri zihinsel yeteneklerin bozukluğunu gibi hastalıklara verilen genel isimdir. Bu hastalıkların hepsi beyinde bir takıl değişikliklere sebep olarak hastalıklara ait öz bulguları ortaya çıkarmaktadır. Demans hastalıkları yaşlanan beynin beklenen ve mutlak bir sonucu değildir. Alzheimer hastalığı demans hastalığının %60’ından fazlasını kapsamaktadır. İnme ya da felç olarak bilinen hastalık sonrasında “vasküler demans” ise demansın en çok görülen rahatsızlığıdır.

Demans bazı konularda kesin tedavisi olmayan bir hastalık olarak bilinir ve bir daha eski hale dönmeyi imkansız kılan hastalıklar iken örneğin Alzheimer gibi, bazı türleri ise tedavi edilebilir hastalıktır.(Troid hastalıkları ve vitamin eksikliği gibi rahatsızlıklar.)

Demans tanımı olan hastalık türleri:

Alzheimer
Damar tıkanıklığına bağlı (vesküler) demans
Parkinson hastalığına bağlı demans hastalıkları
Lewy cisimcikli demans
Frontotemporal demans
Creutzfeld-jacob hastalığı
Normal basınçlı hidrosefali
Hungtington hastalığı
Wernike-Korsakoff sendromu
Tümör
Menenjitler
Sifiliz
AIDS
Vitamin eksiklikleri (B12, B1, B6 eksiklikleri)
Hormon hastalıkları (Tiroid bezi hastalıkları, diyabet, böbrek üstü bezi hastalıkları…)
Kan hastalıkları (Anemi)

Alzheimer ve Demans Arasındaki Fark Nedir?

Demans dediğimiz gibi tek bir hastalık ismi değildir. Bellek ve benzeri zihinsel yeteneklerin bozukluğuna demans denir. Bu hastalıkların hepsi beyinde bir takım değişikliklere neden olan kendine özgü bulguları ortaya çıkarır. Demans hastalıkları çok farklı şekilde belirtilerle başlayabilir. Aşağıda bulunan hastalığa özgü bulgulardan en az iki tanesi hastada bulunabilirse tanı konulabilir.

Bellek bozukluğu
Lisan (konuşma), iletişim, dil bozukluğu
Odaklanma ve dikkat bozukluğu
Bir duruma veya konuya karar verme güçlüğü
Görsel algı bozukluğu

Demans hastalıklarının bir çoğu ilerleyicidir. Aynı zamanda şikayetler ve bulgularının başlaması sonrasında yavaş ve sancılı bir kötüleşme dönemi yaşanır. Bu dönemde hastaneye gitmek ve uygun bir muayene dönemi yaşamak hastalığın seyrinde büyük rol oynamaktadır.

Demans Belirtileri Nedir?

En belirgin özelliği olarak bilinen birisi yeni alınan bilgileri kısa bir süre içerisinde unutmaktır. Demans teşhisinin konulması için aşağıdaki belirtilerin en az iki tanesi hasta bireyde görülme şartı vardır.

Bellek bozukluğu
Lisan (konuşma), iletişim, dil bozukluğu
Odaklanma ve dikkat bozukluğu
Bir duruma veya konuya karar verme güçlüğü
Görsel algı bozukluğu

Demans Evreleri Nedir?

Demans hastalığının üç farklı evresi bulunmakta. 3 evreyi erken evre, orta evre ve geç evre olarak adlandırabiliriz.

Erken evre: Genellikle hasta birey tarafından göz ardı edilmektedir. Demans çok yavaş ilerleyen bir hastalıktır. Yaygın semptomları şunlardır:

Unutkanlık.
Zaman kavramını takip edememek.
Bildiğiniz ortamlarda, yerlerde kayıp olmak.

Orta evre: Demans orta evreye ilerledikçe semptomları daha da belirgin ve kısıtlayıcı bir hale gelmektedir. Orta evredeki semptomlar şu şekildedir:

Yaşanılan son olayları unutmak.
İnsanların, tanıdığınız kişilerin isimlerini unutmak.
Evde kayıp olmak.
İletişim konusunda sorunlar.
Kişisel bakımı karşılayamama, bir başkasına ihtiyaç duymak.

Geç evre: Demansın geç evresi bağımlılığa ve hareketsizliğe yakındır. Hafıza da yaşanan rahatsızlıklar ciddi ve fiziksel belirti ve semptomlar daha fazla belirgin hale gelmektedir. Belirtileri ise şunlardır:

Zaman ve mekan kavramını komple unutmak,
Akrabaları ve arkadaşları tam olarak tanımakta güçlük yaşamak,
Kişisel ihtiyaçlarını yardımsız yapamama,
Yürümekte zorluk,
Saldırganlık

Demans Teşhisi Nasıl Yapılır?

Demans hastalığının teşhisini belirleyen özel bir test bulunmamaktadır.Hekiminiz detaylı bir klinik incelemesinden sonra size sorular içeren test uygulayabilir. Farklı hastalıklardan şüpheleniyorsa kan testi ya da beyin görüntüleme testleri isteyebilir.

Demansın Tedavisi Var Mıdır?

İlerleyici demans türlerinin çoğu tedavi edilemezdir, ama belirtileri ve semptomları yönetmenin farklı yolları vardır.

Aşağıda listelediğimiz ilaçlar demans semptomlarını geçici olarak iyileştirmek için kullanılır.